اولین تانک چه زمانی وارد خدمت شد؟

لئوناردو داوینچی نخستین کسی بود که همواره قصد داشت ارابه ای غول پیکر و
سنگین برای حضور در میدانهای جنگ را طراحی کند. در میان نوشته های اچ.جی.
ولز در سال ۱۹۰۴ میلادی هم می توان به خوبی نشانی از وسیله ای آهنین یافت
که با در هم کوبیدن صحنه های نبرد با توان عظیمی به پیش می رود. اما آنچه
که هم اکنون ما به عنوان تانک می شناسیم ۹۰ سال پیش در سپتامبر ۱۹۱۶ از
سوی نیروهای انگلیسی در جبهه سم (Somme) فرانسه علیه نیروهای آلمانی به
کارگرفته شد در آن روز نیروهای کشور آلمان با وسیله غول پیکر و آهنینی
مواجه شدند که هیچ نشانی از لوله تفنگ بر آن وجود نداشت و با قدرت بسیاری
می توانست خاکریز ها و سنگرهای آنان را در هم بکوبد و پیش برود. قابلیت
شلیک توپ از دو طرف آن نیز نیروهای ارتش آلمان را به شدت در این منطقه
غافلگیر کرده بود. آنچه که اکنون از تانک های گذشته برجای مانده شکل و
شمایل غول آسا با چرخ دنده های حرکتی جالب آنهاست که در دوران مختلف و با
تغییر و تحول های بسیار، به پیشرفت قابل توجهی دست یافته اند. نخستین بار
یک کارخانه تولید تجهیزات کشاورزی آمریکایی قصد ساخت وسیله سنگینی را داشت
که با حرکت زنجیره ای ریل های خود بتواند زمین های کشاورزی و زراعی را
برای کشاورزان هموار کند که به سرعت از سوی نیروهای ارتش آمریکا این ایده
رد شد. تا این که یک مهندس انگلیسی به نام «ارنست سونیتون» با طراحی بدیع
خود از یک دستگاه تانک توانست نظر وینستون چرچیل مقام ارشد ارتش وقت
انگلستان را به خود جلب کند و از آن در مقابله با نیروهای آلمانی بهره
ببرد. چرچیل با مشاهده ایده این مهندس خوش ذوق انگلیسی به سرعت با تشکیل
هیأتی از سربازان و نیروهای ارتش به طور رسمی اعلام کرد که قصد تولید
وسیله نقلیه مهاجمی را دارد که همراه با ویرانی، قابلیت شلیک نیز داشته
باشد. از آنجا که ساخت وسیله دفاعی جدید نیازمند اسم رمزی بود که ایده آن
را از دشمنان جبهه مقابل پنهان کند، آنها نام «تانک های آبرسانی بین
النهرین» را برای آن انتخاب کردند که بعد از مدتی نام تانک میان همه
استفاده شد. انتخاب این نام چندان هم بی مسمی نبوده است. زیرا تانک های
ابتدایی شبیه تانکرهای حمل آب بودند و هیچ نشانی از تجهیزات و امکانات
نظامی برخود نداشتند.



جالب آن که مهندسان انگلیسی در آن زمان تانک ها را به دوگونه نر و
ماده تقسیم کرده بودند. تانک های نر دارای دو دهانه لوله ای شکل در دو طرف
بودند که قابلیت شلیک از مجاری را داشت و تانک های ماده بیشتر برای هموار
کردن سنگرها، خاکریز ها و گذشتن از مرز های سیم خاردار به کار برده می
شدند. ۸ نفر خدمه تانک مجبور بودند تنها با حرکت دست و اشاره با هم ارتباط
بگیرند. موتور تانک هم دارای قدرت ۱۰۵ اسب بخار بود که در آن زمان در نوع
خود یکی از وسایل نظامی حیرت آور به شمار می رفت. ارتش انگلستان پس از
آزمایش نخستین تانک و مشاهده قابلیت گسترده آن به سرعت مجوز ساخت ۴۹
دستگاه تانک را گرفت که در جبهه «سم» با استفاده از ۱۱ مورد از آنها ارتش
آلمان را غافلگیر نمود. طولی نکشید که جنجال فراوانی در این زمینه به پا
شد. روزنامه دیلی میرور یک ماه پس از این حمله شدید در نوامبر ۱۹۱۶ اولین
تصویر تانک های حاضر در میدان را برای همه به معرض تماشاگذاشت که در آن
زمان مبلغی در حدود یک هزار پوند (در حدود ۳۵ هزار پوند کنونی) برایشان
هزینه دربرداشت. با این رو نمایی تمامی نیروهای نظامی کشورهای حاضر در
صحنه جنگ سعی در دستیابی به این تجهیزات پیشرفته را داشتند که توانستند به
سرعت نیز آن را در اختیار بگیرند. از آن پس تاکنون تانک ها در میادین جنگ
و جبهه ها مهم ترین وسیله تخریب و پیش روی نیروهای نظامی به شمار می آیند.



منبع: Irannewspaper



گردآوری و تنظیم: کاوه