مهر:خدای خورشید و روشنایی

دسته ایرانی مهرپرستان میترا یا همان مهر را به فرنام خدای خورشید و روشنایی میشناختند ولی خدای روشنایی و خورشید به نامهای دیگری بوده باشد.

در میان اکدی ها و آشوریان شمش(Shamash) و سومریان اوتو(Utu) خدای روشنایی و خورشید است. مادر شمش/اوتو نینگال(Ningal) یا ایننه(Inanna) و در برخی نوشته ها ایشکور(Ishkur) آمده است و اکدی ها این خدا را به نام ایشتر(Ishtar) میشناختند. نام ایننه با ایزد ایرانی ننئیه(Nanaia) و آتنه و آرتمیس یونانی همسان و از یک ریشه هستند و نینگال و آناهیتا هردو خدای آبهای شیرین هستند.ایشتر نیز هم ریشه با هستر(hster) آریایی و اوستایی استر(Star) است که اشاره به ستاره ناهید یا آناهیتا میتواند داشته باشد. شمش/اوتو برخی زمانها یا نشانش یا خودش در درون گوی بالدار از یافته های باستانی دیده میشود که پایین تر به آن جداگانه پرداخته خواهد شد.

نشان شمش/اوتو در درون گوی بالدار

شمش خدای خورشید در درون گوی بالدار

در میان مصریان سه خدا با خورشید پیوند دارند: را(Ra) و هروس (Horus) و آتن(Aten)."را" خدایی با چهره شاهین خدای خورشید و آسمان و جهان دیگر است که در برخی جاها به فرنام "را هوراختی Ra-Horakhty" آمده که به چم "را آنکه افق هروس است".هروس نیز خدایی با همان چهره شاهین است که پرستش او به پیش سلسله های پادشاهی مصر باز میگردد. "هروس" را به واژه "هرو Haru" به چم شاهین است.هروس به نام "هرسیه سیس" که به چم "هروس,فرزند ایسیس(Isis)" نیز خوانده شده است. آتن خود گرده خورشید که نیروی روشنایی "را" را نمود میدهد. ساختار این سه خدا نزدیکی بسیاری به ساختار پدر و پسر و روح القدس دارد که یک کس در سه چهره گوناگون است که میتوان پنداشت که این اندیشه از دسته مصری مهریان به مسیحیان راه یافته است("را" پدر و "هروس" پسر و "آتن" روح القدس؟).یکسانی دیگری که میان هروس و میترا و مسیح است زمان زایش آنها است.در پرستشگاه انخ زمان زایش هروس برابر با زمان زایش میترا و مسیح در بیست و پنجم دسامبر(December) یا یکم دی ماه است.

نگاره ای از "را"

پیکره ای از هروس

ایسیس(Isis) همچنانکه ایشتر/ایننه هم خواهر و هم مادر شمش/اوتو به شمار می آمد,هم همسر و هم مادر هروس به شمار می آید و نگاره ها و پیکره هایی از ایسیس که هروس را در میان دارد مانده است که نزدیکی بسیاری نیز به مریم مقدس که مسیح را در میانش است دارد.در اینجا پرسش بر می آید که چرا هروس کوچک چهره ای شاهین مانند ندارد؟آنچه به اندیشه من می آید این است که چهره و تنی شاهین وار داشتن نماد چیز دیگری است که در پرداخت به گوی بالدار به آن میرسیم.

فرتور۵ و ۶:پیکره هایی از ایسیس که دارد به هروس شیر میدهد

فرتور۷: نگاره ای از مریم مقدس و مسیح

فرتور۸: نگاره ای که مسیح در هنگامه شیرخوردن از مریم مقدس نشان میدهد

فرعون از "پرو Pero" مصری میدانند که به چم "خانه بزرگ" است و فرعون ها در آن زمان تا اندازه میتوان گفت پرستیده می شدند و خود را "فرزند را" و جانشین هروس می دانستند که نشاندهنده ارزش بی اندازه خورشید و خدای/خدایان آن داشته که برای آنکه ارزش خود را نشان دهند,خود را به خدای خورشید پیوند میزنند.

سلم در اوستا سئیریمه نامیده میشود که به چم کشورهای باختری است.بر پایه بنمایه های ایرانی به ویژه ساسانیان مردم ارومائیک یا رومیان در کشورهای سلم میزیند و نیای خود آنها سلمیان هستند.در تورات(پیدایش-بخش ۱۴-بند ۱۸) به شاه نشینی ملک صادق که پادشاه سالم بود اشاره دارد که به گفته کدبان درخشانی میتواند همان اورشلیم(اور=شهر + شلیم>سلیم>سلم) باشد.تورات در جایی دیگر(حزقیال پیامبر-بخش ۱۶ بند ۳و 45) پدر اورشلیم را آموری و مادرش را هیتی میداند که در بخش یکم این جستار سخن از آریایی بودن آموری ها رفت که نشان از آموری بودن شاخه ای از سلمیان است.سلم به زبان اتیوپی به چم سیاهی و تاریکی و به زبان عبری صلمائوت به چم تاریکی است که ظلمه در زبان عربی نیز از همین ریشه است که به فروروی(غروب) خورشید در آنجا و تاریکی آن سرزمین اشاره دارد.مصریان نیز سرزمین خود را کمت(Kemet) مینامیدند که مانند باختر و صلمائوت به چم سرزمین سیاه و تاریک و فرورفتن خورشید است.در زبان اکدی به مسی تیره رنگ اریوم سلمو میگفتند. فلسطین نیز بر گفته کدبان درخشانی از پلست(peleset)های نوشته های مصری و پریست های تورات برابر با فیلیستر(برابر با فلسطینیان) ریشه در پرست(perest) ها به آرش پرس یا پارسی ها دارد که نشان از آریایی بودن فلسطینیان دارد.شوربختانه درباره آیین این مردمان چیز زیادی پیدا نکردم که بیان دارم ولی اگر آنها آریایی بوده باشند و پیوندی میان مصر و میانرودان میتوان دینی یا ساختار دین یکسان یا مانند آنها داشته بوده باشند.