آشنایی با آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA)

آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (‎Central Intelligence Agency‏) یک سازمان اطلاعاتی آمریکایی است
که وظیفهٔ جمع آوری و تحلیل اطلاعات دربارهٔ حکومت‌ها، شرکت‌ها و افراد خارجی و گزارش این اطلاعات به دولت آمریکا را دارد.
سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) به مثابه بازوی اطلاعاتی دولت آمریکا عمل می‌کند و یکی از سازمان‌های مسئول فراهم آوردن اطلاعات در زمینه امنیت ملی برای سیاستگذاران این کشور است. سیا در سال 1947 تاسیس شد و مرکز آن در ایالت ویرجینیاست.
این سازمان جایگزین دفتر خدمات استراتژیک شد که طی دوران جنگ جهانی دوم به منظور هماهنگ کردن فعالیت‌های جاسوسی میان شاخه‌های مختلف ارتش آمریکا تشکیل شده بود. در ابتدا این سازمان دارای وظایف حقوقی و پلیسی نبود، اما یکسال بعد از تاسیس وظایف این سازمان توسعه یافت و شامل اهداف خرابکارانه، ضد خرابکارانه، تخریبی و تخلیه‌ای شد.
مهم‌ترین وظیفه سیا، گردهم آوری و تحلیل اطلاعات درباره دولت‌های خارجی، شرکت‌ها و افراد جهت ارائه مشاوره به سیاستگذاران دولتی است. این سازمان همچنین عملیات سری و شبه نظامی را هدایت می‌کند و از طریق یک بخش فعالیت‌های ویژه در عرصه سیاست خارجی به انجام عملیات می‌پردازد.
نقش و ویژگی‌های سازمان سیا تقریباً برابر با سازمان ام آی ۶ در بریتانیا، سرویس اطلاعات مخفی در استرالیا یا موساد در سرزمین‌های اشغالی است.
دو نمونه از اقدامات متعدد سیا:
نقش سیا در کودتای 28 مرداد
کودتای ۲۸ مرداد نمونه‌ای از عملکرد‌های این سازمان در ایران است. اسناد مربوط به این کودتا بر خلاف رویهٔ سازمان سیا در انتشار اسناد تاریخی، انتشار نیافته است. برخی از محققان بر این باورند که بخش اعظم مدارک مربوط به این کودتا، به بهانهٔ نبود قفسهٔ کافی برای نگهداری آن‌ها، نابود شده‌اند.
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیا، اسناد تازه‌ای را در ارتباط با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ منتشر کرد که نشان می‌دهد دولت آمریکا قصد داشت در صورتی که کودتا علیه دولت دکتر محمد مصدق شکست بخورد، در ایران یک جنگ چریکی دامنه دار به راه بیندازد.
سیا و تلاش برای ترور کاسترو
مهم‌ترین تلاش‌های سیا برای ترور افراد و چهره‌های مخالف سیاست‌های آمریکا، تلاش برای ترور فیدل کاسترو رهبر کوبا بود. سیا با کمک مافیا بارها کوشید تا میوه و غذای مورد استفاده رهبر کوبا را مسموم کند.
سیا در این راه حتی کوشید تا لباس شنای کاسترو را هم به مواد سمی آغشته کند. استفاده از سیگار انفجاری، خودکار سمی و یا حتی صدف دریایی انفجاری از دیگر راه‌های مورد استفاده سیا برای از میان برداشتن فیدل کاسترو بوده است.
سیا اما در سال 1961 در اقدامی جداگانه تلاش کرد تا موجبات سرنگونی حکومت فیدل کاسترو در کوبا را فراهم آورد.
آمریکا که منافع خود را در کوبا در خطر می‌دید، تلاش کرد کاسترو را با انجام توطئه‌هایی حمایت شده از سوی سازمان سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا)، به قتل برساند، دولتمردان واشنگتن حتی با حمایت از چریک‌های ضد انقلاب کوبا، در سال 1961 به فرمان جان اف کندی رییس جمهوری وقت آمریکا حمله‌ای به خلیج خوک‌ها در کوبا انجام دادند که در این حمله نیرو‌های وفادار به فیدل کاسترو ، چریک‌های ضد انقلاب کوبایی را شکست دادند.